Kredi Çeken Havacıların Dikkatine

1-Rekabet Kurumu’nun 2013 yılında yapmış olduğu incelemeler sonucunda Türkiye’nin 12 büyük bankasının 21.08.2007 ve 22.09.2011 tarihleri arasında hukuka aykırı bir şekilde uygulamaları gereken azami faiz oranlarından daha yüksek faiz uyguladığı ve müşterilerinin zararına sebebiyet verdiği, birbiriyle anlaşmalı 12 Bankanın bu yolla haksız kazanç elde ettiği tespit edilmiştir.

12 Bankanın yapmış olduğu bu hukuksuzluğu tespit eden Rekabet Kurumu bankalara 1.116.957.468 TL idari para cezası kesmiştir.

Rekabet Kurumu tarafından kesilen idari para cezasına karşı dava açan ve cezaya itiraz eden bankaların talebi Danıştay tarafından reddedilmiş ve bankaların bu eylemlerinin hukuka aykırı olduğu mahkeme kararıyla kesinleşmiştir. Davaları Danıştayda karar düzeltme talebi ile beklemektedir.

Kararda adı geçen ve dava açılan bankalar aşağıdaki gibidir.

1.Akbank T.A.Ş. (AKBANK),

2. Denizbank A.Ş. (DENİZBANK),

3. Finans Bank A.Ş. (FİNANSBANK),

4. HSBC Bank A.Ş. (HSBC),

5. ING Bank A.Ş. (ING),

6. Türk Ekonomi Bankası A.Ş. (TEB),

7.Türkiye Garanti Bankası A.Ş. (GARANTİ),

8.Türkiye Halk Bankası A.Ş. (HALKBANK),

9. Türkiye İş Bankası A.Ş. (İŞ BANKASI),

10. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. (VAKIFBANK),

11. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. (YKB),

12. T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (ZİRAAT)

Tazminat Taleplerinin dayağı Rekabetin Korunması Hakkında Kanundur.

Müşterilerinden olması gerekenden fazla faiz alan 12 bankadan tazminat talebi Rekabetin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine dayanmaktadır.

Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 57. maddesinde, “Her kim bu kanuna aykırı olan eylem, karar, sözleşme veya anlaşma ile rekabeti engeller, bozar ya da kısıtlarsa yahut belirli bir mal veya hizmet piyasasındaki hakim durumunu kötüye kullanırsa, bundan zarar görenlerin her türlü zararını tazmine mecburdur.”,

Yine aynı kanunun, 58. maddesinde ise “Rekabetin engellenmesi, bozulması veya kısıtlanması sonucu bundan zarar görenler, ödedikleri bedelle, rekabet sınırlanmasaydı ödemekte olacakları bedel arasındaki farkı zarar olarak talep edebilir. Ortaya çıkan zarar, tarafların anlaşması ya da kararı veya ağır ihmalinin olduğu hallerden kaynaklanmaktaysa, hakim, zarar görenlerin talebi üzerine,uğranılan maddi zararın ya da zarara neden olanların elde ettiği veya elde etmesi muhtemel olan karların üç katı oranında tazminata hükmedebilir.” hükümleri bulunmaktadır.

12 bankanın hukuka aykırı ve birbirleriyle anlaşmalı eylemleri mahkeme kararıyla kesinleştiği için Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamında uğranılan zararın üç katı oranında tazminat almak mümkündür.

Rekabet Kurumu’nun yaptığı incelemeler sonucunda;

Konut kredilerinde 15 baz puanlık (0,15)

İhtiyaç kredilerinde 10 baz puanlık (0,10)

Taşıt kredilerinde 5-20 baz puan arasında (0,5-0,20) bir kartel uzlaşması (ortak faiz artırımı) söz konusudur.

Yukarıdaki baz puan oranlarına göre alınabilecek tazminata şöyle bir örnek verilebilir:

200 bin lira 120 ay vadeli konut kredisinin %1,0 faizle (serbest piyasa için kabul ettiğimiz faiz oranı) 344 bin 330 Türk Lirası geri ödemesi olacaktır. Ancak 12 bankanın “kartel faizi” eylemleri nedeniyle söz konusu kredinin %1,15 faizle (kartelden dolayı suni olarak belirlenen faiz oranı) 369 bin 759 Türk Lirası geri ödemesi olacaktır. Fazladan alınan faizin 200 bin liralık 120 ay vadeli konut kredisine krediye yansıyan tutarı, 25 bin 429 Türk Lirası’dır. İşte bu kartel faizinin oluşturduğu fark tutarının 3 katı oranında tazminat verileceği hesaplandığında, 200 bin lira kredi çeken bir vatandaşın 76 bin 287 Türk Lirası tazminat kazanılabilir.

Taşıt kredisinde ise kartel faizinin ortalama 0,12 olduğunu, yaklaşık 80 bin Türk Lirası tutarında 48 ay vadeli kredide kazanılacak miktarın 10 bin Türk Lirası civarında olacaktır.

DAVA AÇILACAK KREDİ TÜRLERİ :

Kredinin 21.08.2007 ve 22.09.2011 tarihleri arasında kullanılmış olması şartıyla kredi kartları, taşıt kredisi, konut kredisi, ticari krediler ve benzeri bütün hizmetler için bu 12 bankadan tazminat talebinde bulunmak mümkündür.

ZAMAN AŞIMI

Hukukumuzda tazminat davalarında zamanaşımı 10 yılla sınırlıdır. Bu durumda 21.08.2007 tarihinde kullanılan kredi hakkında tazminat davası 21.08.2017 tarihine kadar açılmalıdır

DAVA AÇABİLECEKLER

Yukarıda isimleri yer alan 12 bankadan tüketici kredisi, ihtiyaç kredisi, ticari kredi ve diğer kredi türlerinden birini 21.08.2007 ve 22.09.2011 tarihleri arasında kullanan tüm gerçek ve tüzel kişiler, şirketler, vakıflar, dernekler ve diğer kuruluşlar tazminat davası açabilecektir.

İSTANBUL 12 TÜKETİCİ MAHKEMESİNİN 2016/152 Esas 2017/172 K 04.11.2016 DAVA VE 09.05.2017 KARARIN HÜKÜM KISMI AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDEDİR;

Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

Açılan davanın KABULÜ ile;

1-Bilirkişi raporunda davacı zararı olarak hesaplanan 11.479,73 TL’nin dava tarihinden itibaren başlayacak avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,

2-4054 sayılı yasanın 58/2 maddesi uyarınca mahkemenizce takdir olunan 1 kat tazminat

talebi olarak 11.479,73 TL’nin dava tarihinden itibaren başlayacak avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,

3-Fazlaya ilişkin tazminat taleplerinin reddine,

4-Davacı tarafından yapılan 522.00 TL yargılama masrafından kabul ve red oranına göre 261,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye yargılama masrafının davacı üzerinde bırakılmasına, Davalı tarafından yapılan 22.00 TL yargılama masrafından kabul ve red oranına göre 11,00 TL’nin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, bakiye yargılama masrafının davalı üzerinde bırakılmasına, taraflar tarafından peşin yatırılan gider avansından kalan miktarın talep halinde taraflara iadesine,

5-Hükmolunan zarar ve tazminat yönünden toplam 22.959,46 TL üzerinden hesaplanan 1.568,36 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, reddolunan kısım yönünden davacı tüketiciden 6502 sayılı yasa uyarınca harç alınmasına yer olmadığına,

6-Kabul olunan kısım yönünden A.A.Ü.T.’ne göre hesaplanan 2.755,14 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,

7-Reddolunan kısım yönünden A.A.Ü.T.’ne göre hesaplanan 2.755,14 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 09/05/2017

3 kat tazminat davasını, 21.08.2007 ile 22.09.2011 tarihleri arasında mevduat, kredi ve kartı hizmetlerinden faydalanan, Tüketiciler,Tacirlerve Kamu Kurumları (özellikle kamu mevduatları bakımından) açabileceklerdir.

Sadece tüketici kredilerini esas alarak Türkiye Bankalar Birliği web sitesinden yayınlanmış verilerden yola çıkarak yapılmış hesaplamalara göre, 2007-2011 yılları arasında

Konut kredisi kullanan 1.681.795 kişi bulunmakta,

Taşıt Kredisi kullanan 934.538 kişi bulunmakta,

İhtiyaç kredisi kullanan 30.400.254 kişi bulunmaktadır.

Yani, 2007-2011 yılları arasında sadece tüketici kredisi kullanan toplam kişi sayısı 33.016.587 kişidir.

Sadece tüketici kredileri bakımından 12 bankanın mağdur ettiği kişi sayısı ise toplam kişi sayısının 12 bankanın sektördeki kredi payları olan %91,22 ile orantılanmasından elde edilen 30.117.730 kişi olmaktadır.

Buna bağlı olarak, tüketici kredilerinden mağdur olan 30.117.730 kişiden, toplumsal duyarlılığın az olması sebebiyle, %5’inin dava yoluna gideceğini öngörürsek, asgari 1.505.886 dava açılacağını söyleyebiliriz.

Özellikle tavsiyem belirli olan bu zaman aralığında tüketici olarak araç-konut yada bireysel ihtiyaç kredisi kullanmış olanların tüketici mahkemelerinde belirsiz alacak davası olacak şekilde düşük harç ve yargılama giderleri nedeni ile ellerini çabuk tutarak ve zamanaşımı süresine girmeden dava açmalarıdır. 03.11.2017

Av.Bedirhan GÜVEN